Τι είναι το Netiquette;

Έχεις ακούσει για το netiquette αλλά αναρωτιέσαι τι ακριβώς είναι; Σε αυτό το άρθρο θα σου λύσουμε τις απορίες και θα σου δώσουμε χρήσιμες οδηγίες!

Τα βασικά

Η λέξη netiquette είναι ένας συνδυασμός των αγγλικών λέξεων «net» (διαδίκτυο) και «etiquette». To netiquette είναι o κώδικας δεοντολογικής συμπεριφοράς στο Διαδίκτυο, οι “καλοί τρόποι” δηλαδή στο online περιβάλλον. Βοηθάει στην καλή διαδικτυακή επικοινωνία και γενική αλληλεπίδραση. Επίσης, συμβάλλει κάποιες φορές στον περιορισμό φόρτου ψηφιακών συστημάτων αλλά και δυσάρεστων συγκρούσεων μεταξύ χρηστών.

Το “σωστό” netiquette διαφέρει ανάλογα τις υποκουλτούρες του διαδικτύου, ενώ τα συνήθη πρωτόκολλα διαδικτυακής συμπεριφοράς (netiquette customs) αλλάζουν με την πάροδο του χρόνου, τη διαδικτυακή κουλτούρα και την τεχνολογική πρόοδο. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν μερικές βασικές αρχές που καλό θα ήταν να ακολουθείς. Πάμε να τις δούμε;

4 tips για καλούς τρόπους online

1. Κάνε έλεγχο πριν πατήσεις “share”

Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι χρήστες του διαδικτύου σήμερα, είναι η παραπληροφόρηση. Δεν θα πρέπει να υποτιμάται η δύναμή της! Έχει χρησιμοποιηθεί σε εκλογικές περιόδους, κατά φυσικών προσώπων αλλά και σε θέματα που αφορούν τη δημόσια υγεία.  Ειδικά για το τελευταίο, υπάρχουν πολύ πρόσφατα παραδείγματα. Η παραπληροφόρηση δεν έλειψε το πρώτο εξάμηνο του 2020, κατά το οποίο εμφανίστηκε μια παγκόσμια πανδημία με βαθιά επίδραση στον κόσμο.

Οι μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας επιτείνουν τις προσπάθειές τους για την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης. Για παράδειγμα, πρόσφατα το Whats App έθεσε όριο στο διαμοιρασμό ειδήσεων, ενώ και το  Facebook έχει προχωρήσει σε ενέργειες για την ευαισθητοποίηση και την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης.

Ωστόσο, εκτός από τις εταιρείες, μπορεί και κάθε ένας μας ξεχωριστά να συμβάλλει στον περιορισμό αυτού του φαινομένου.  Πώς; Απλά σκέψου το διπλά πριν αναδημοσιεύσεις ή μοιραστείς πληροφορίες. Κάνε μια γρήγορη έρευνα πριν για να βεβαιωθείς ότι είναι έγκυρο.

2. Πες “όχι” στην επιθετικότητα

Φυσικά, μπορείς ελεύθερα να εκφράσεις τις προσωπικές σου απόψεις στο διαδίκτυο. Το να διαφωνήσεις με κάποιον άλλο χρήστη, δεν είναι ασυνήθιστο ούτε λάθος. Ωστόσο, η κατάσταση μπορεί εύκολα να ξεφύγει αν δεν υπάρχει αυτοέλεγχος. Μην παίρνεις μέρος σε διαπλικτισμούς με χυδαία φρασεολογία. Πες “όχι” σε απειλές προσωπικής βίας, ανεξάρτητα από το πώς συμπεριφέρονται οι άλλοι. Στο τέλος της ημέρας, μια τέτοια συμπεριφορά δεν έχει νόημα.

3. Σεβάσου τους κανόνες κάθε κοινότητας

Εκτός από το γενικό πρωτόκολλο στο netiquette που αφορά όλους τους χρήστες, υπάρχουν και διάφορα επιμέρους πρωτόκολλα κοινοτήτων που πρέπει να σέβεσαι. Είναι σημαντικό δηλαδή να λαμβάνεις υπόψη σου τις οδηγίες και τους κανόνες που έχει θεσπίσει κάθε κοινότητα, ιστότοπος κλπ σχετικά με τον τρόπο συμπεριφοράς των χρηστών.

Ένα εξαιρετικό παράδειγμα τέτοιας περίπτωσης, είναι ο ιστότοπος κοινωνικών ειδήσεων και συζητήσεων Reddit. Το Reddit αποτελείται από διάφορα δευτερεύοντα reddits που είναι κοινότητες reddit με ένα συγκεκριμένο θέμα όπως r / Cars για τους λάτρεις των αυτοκινήτων. Κάθε subreddit έχει τους δικούς του κανόνες και κανονισμούς ορατούς στην κύρια σελίδα του, οι οποίοι στοχεύουν στη δημιουργία ενός πιο ευχάριστου περιβάλλοντος για τους χρήστες τους. Εάν δεν ακολουθείς αυτούς τους κανόνες, είναι πιθανό άλλοι χρήστες να σε αποφεύγουν ή ακόμα και να τεθείς εκτός του subreddit ή του ιστότοπου.

4. Σεβάσου την ιδιωτικότητα & τα πνευματικά δικαιώματα

Βεβαιώσου ότι αυτό που μοιράζεσαι ή δημοσιεύεις, δεν παραβιάζει νόμους περί πνευματικών δικαιωμάτων ή το απόρρητο κάποιου.

Όσον αφορά την ιδιωτικότητα, μην προωθείς τις πληροφορίες άλλων ατόμων απρόσεκτα, χωρίς να κάνεις πρώτα έναν έλεγχο. Αυτό περιλαμβάνει όλους τους τύπους προσωπικών πληροφοριών, όπως τα πρόσφατα ή προσωπικά στοιχεία κάποιου τρίτου. Βεβαιώσου ότι είναι σύμφωνος με αυτό και ότι δε μοιράζεσαι κάτι που δεν πρέπει ή κάτι που μπορεί να βλάψει τη φήμη του. Μην κοινοποιείς και μη δημοσιεύεις emails, αριθμούς τηλεφώνων ή άλλα στοιχεία επικοινωνίας άλλων ατόμων και ακόμη πιο σημαντικό τη διεύθυνση κατοικίας τους.

Όσον αφορά τους νόμους περί πνευματικών δικαιωμάτων, μην προσπαθείς να τους αποφύγεις. Το λιγότερο που πρέπει να κάνεις, είναι να δώσεις τα εύσημα στους αρχικούς κατόχους της εικόνας, του βίντεο ή ό,τι άλλου μοιράζεσαι και δεν είναι δικό σου. Σε πολλές περιπτώσεις βέβαια, ούτε αυτό είναι αρκετό. Καλύτερα να αποφεύγεις την κοινή χρήση / δημοσίευση υλικού που προστατεύεται από πνευματικά δικαιώματα.

Η απροσεξία σε θέματα που έχουν να κάνουν με το διαδικτυακό απόρρητο αλλά και με τα πνευματικά δικαιώματα, μπορεί να σου δημιουργήσει πολλά προβλήματα. Μέχρι και να έχει νομικές επιπτώσεις σε εσένα ή την ιστοσελίδα (αν αναφερόμαστε σε περίπτωση ανάρτησης υλικού που ανήκει σε τρίτο).

Συνοψίζοντας

Μπορείς κι εσύ να βάλεις ένα λιθαράκι για να είναι το διαδίκτυο ένα φιλικό και ειρηνικό μέρος:

• Έλεγξε τα γεγονότα πριν δημοσιεύσεις / μοιραστείς κάτι
• Απόφυγε την επιθετικότητα
• Σεβάσου τις οδηγίες κάθε κοινότητας
• Δώσε προσοχή στην ιδιωτικότητα και στα πνευματικά δικαιώματα

Φυσικά, το netiquette δε σταματά εδώ! Τα παραπάνω θέτουν τις βάσεις αλλά υπάρχουν κι άλλα πράγματα που συστήνονται στο πλαίσιο του. Για παράδειγμα, η αποφυγή αποστολής μεγάλων αρχείων μέσω email ή η ενημέρωση των στοιχείων που έχουμε στο site. Γενικά, αν σκέφτεσαι με σεβασμό τους άλλους χρήστες του διαδικτύου και στοχεύεις σε μια αρμονική συνύπαρξη, δε θα δυσκολευτείς να πορευτείς στο δρόμο του netiquette.